Слободата на изразување низ призмата на еден извидник // Liria e shprehjes nëpërmjet prizmit të një personi që merret me skaut-ing
22/12/2020

Пишува: Александра Стојаноска
- Извидништвото како слободна зона за изразување
- Слободата на изразување низ призмата на еден извидник
„Секој има право на слобода на мислење и изразување.“
– стои на почетокот на членот 19 од Универзалната декларација на човековите права, кој се однесува на слободата на изразувањето. Како што е нагласено, тие права се универзални и во ниту еден случај не се ограничени од години, вера, пол, род, националност и слично.
Верувам дека секој човек, без разлика во кој стадиум од својот живот се наоѓа, има право да го оствари ова право. Извидничкото движење, фокусирано на деца и млади, првенствено се труди да создаде безбедно место каде децата и младите можат да го остварат својот потенцијал. Истовремено се труди да им даде соодветно образование за нивните права и обврски како идни и сегашни активни членови на заедницата. Педагошкиот пристап и поддршка на децата и младите им помага да формираат свој личен систем на вредности, да развијат сопствени принципи на креативно размислување но и да развијат чувство за општествена одговорност.
Слободата на мислење не значи само да се искаже својот личен став и мислење, да се биде сослушан и изнесеното мислење да биде испочитувано. Извидништвото дава можност мислењето на било кој млад човек да биде земено во предвид, да биде со иста важност како и мислењата и ставовите на носителите на одлуки во вертикалната хиерархија. Процесот на носење на одлуки со текот на времето еволуира многу повеќе од консултација, па затоа извидништвото им дава можност на младите да бидат носителите на промената.
Слободата на изразување пак, се остварува во тоа безбедно место создадено во духот на извидништвото и врз основа на извидничките закони, принципи и универзални етички вредности. Водени од самоиницијативата како заеднички принцип, секој извидник ја има слободата да излезе со конкретно решение за било кој проблем и да ја реализира својата замисла. За таа цел, тој може да користи било какви алатки/средства за изразување за кои тој, базирано на своите принципи и вредности, смета дека се соодветни. Притоа, извидникот не е оставен сам на себе – потребната поддршка и конструктивна критика ја добива од своето (извидничко) опкружување.
Тајната на успешноста поради која извидништвото како движење опстојува 113 години на здрави нозе, е тоа што секогаш се труди да ги разбере актуелните потреби на децата и младите. Истовремено, им дава можност да ја искусат слободата на мислење и изразување, а за некои тоа е нивно прво искуство во остварување на ова право. Искуствата кои извидникот ги добива преку можностите кои ги нуди извидништвото ги понесува со себе и така тој е спремен активно да се вклучи во заедницата на локално, национално но и интернационално ниво, остварувајќи ги сите свои права со единствена цел – да создаде подобар свет.
- Skauting si zonë e lirë e shprehjes
- Liria e shprehjes nëpërmjet prizmit të një personi që merret me skaut-ing
“Secili ka të drejtë për liri të mendimit dhe shprehjes.“
– thuhet në fillim të nenit 19 të Deklaratës universale të të Drejtave të Njeriut, që ka të bëjë me lirinë e shprehjes. Siç është theksuar, ato të drejta janë univerzale dhe në asnjë rast nuk kufizohen nga vitet, përkatësia vetare, gjinia, seksi, nacionaliteti dhe ngjashëm.
Besoj se çdo njeri, pa dallim në cilin stadium të jetës gjendet, ka të drejtë të realizojë këtë të drejtë. Lëvizja skaute, e fokusuar më tepër tek fëmijët dhe të rinjtë, fillimisht u përpoq të krijojë vend të sigurt ku fëmijët dhe të rinjtë do të mund të realizojnë potencialin e tyre. Njëkohësisht përpiqet tu japë arsim përkatës për të drejtat e tyre dhe obligimet si anëtarë aktivë aktualë dhe të ardhshëm të komunitetit. Qasja pedagogjike dhe mbështetja e fëmijëve dhe të rinjve ku ndihmon të formojnë sistemin personal të vlerave, të zhvillojnë parime të veta të mendimit kritik por edhe të zhvillojnë ndjenjën për përgjegjësi shoqërore.
Liria e mendimit nuk do të thotë vetëm të shprehet qëndrimi dhe mendimi personal, të dëgjohet edhe mendimi i shprehur dhe të respektohet. Skauting-u jep mundësi mendimi i cili do të riu të merret parasysh, të jetë me rëndësi të njëjtë si edhe mendimet dhe qëndrimet e vendimmarrësve në kierarkinë vertikale. Procesi i vendimmarrjes me kalimin e kohës evoluon shumë më tepër se konsultimi, prandaj sakuting-u ju jep mundësi të rinjve të jenë bartës të ndryshimeve.
Liria e shprehjes, nga ana tjetër realizohet në atë vend të sigurt të krijuar në frymën e skauting-ut dhe në bazë të ligjeve, parimeve dhe vlerave etike për skauting. Të inkurajuar nga vetëiniciativa si parim i përbashkët, çdo skaut ka lirinë të dalë me zgjidhje konkrete për çfarë do lloj problemi dhe të realizojë atë që e ka paramenduar. Për këtë qëllim, ai mund të përdorë çfarë do lloj mjete / vegla për shprehje, për të cilat ai bazuar në parimet e veta dhe vlerat e veta, konsideron se janë përkatëse. Gjatë kësaj, skauti nuk lihet vetëm – mbështetjen e nevojshme dhe kritikën konstruktive e fiton nga rrethi i tij (për skauting).
Sekreti i suksesit për të cilin skauting-u si lëvizje mbijeton 113 vjet në këmbë të shëndosha, është pikërisht ajo se çdo herë përpiqet të kuptojë nevojat aktuale të fëmijëve dhe të rinjve. Njëkohësisht, ju jep mundësi të përjetojnë lirinë e mendimit dhe shprehjes, ndërsa për dikë kjo është e përvoja e tyre e parë në realizimin e kësaj të drejte. Përvojat të cilat skauti i fiton përmes mundësive të cilat i ofron skauting-u i merr me vete dhe kështu ai është i gatshëm të përfshihet në komunitetin në nivelë lokal, nacional por edhe internacional, duke realizuar të drejtat e veta me qëllim të vetëm – të krijojë botë më të mirë.